Dégé, printing on the Yangtse river
Vroeg vertrokken op weg naar Dégé. We rijden een groot deel van de dag langs de Yangtse, die vanaf hier met flinke omwegen helemaal naar Shanghai stroomt. Somsis de weg niet meer dan een smalle strook gravel die door een nauwe kloof loopt. Er vallen enorme rotsblokken op de weg waar we tussendoor zigzagden. De wegen worden iedere dag schoongeveegd toch ligt de weg bezaaid met rotsblokken, levens gevaarlijk zo'n weg. De chauffeur vond dit blijkbaar ook dus hij zette de mantra's maar wat harder.
Op sommige plekken komt er in de Yangtse die lichtbruin van kleur was een donkerrode zijrivier uit wat de rivier een vreemde kleurschakering geeft. Hoog tegen de bergen zien we vele kloosters geplakt en als ze wat dichterbij liggen nemen we even een kijkje. Maar soms heb ik heet even genoeg bompa’s gezien. Al kunnen we een stadje met gompa’s en zelfs een kasteel niet laten passeren. Het was weer de moeite waard. Het hele dorp leek uiterst relaxed en van enige werkzaamheden was geen sprake.
Er wordt altijd hoog opgedaan over het arbeidsethos van de chinezen, en er wordt ongetwijfeld door een groot deel van de bevolking ontzettend hard gewerkt maar je ziet ook enorm veel mensen die op een of andere manier buiten dat arbeidsproces vallen. Die er blijkbaar niet zo actief aan deelnemen of het er echt wel van nemen. Buiten dat moet je, zeker in dit deel van China, niet voor acht uur in de ochtend met iets willen beginnen want dan kun je nog niets te eten krijgen of in hotels eten of uitchecken bijvoorbeeld. Dat is een flinke handicap voor een vroege vogel als ik. Of zou het aan de Tibetaanse geest liggen?
Dégé ligt op de grens van de Tibetaanse Autonome Regio, daar mag je beslist niet naar binnen vanaf deze plek. Dege is beroemd om zijn Bakong klooster, met een drukkerij die traditionele houten blokken gebruikt om gebed scripts af te drukken. Het klooster heeft een enorme bibliotheek van deze blokken, zeker 320.000! Het is ook een geweldige plek om rond te lopen als je je camera maar in je tas houdt. Er liep een soort van Gestapo rond die hier het toezicht op hield. Vreemd genoeg stonden ze foto’s met je telefoon oogluikend toe. Je vind er veel kleine kamers met mensen die werkzaam zijn om verschillende prints te sorteren en te drogen. Een soort hal fungeert als de drukkerij waar veel mensen samen werken, twee aan elke pers . Een werknemer plakt inkt op het blok, de ander zet een vel papier precies op de juiste plaats en laat een roller van boven naar beneden over de drukblok gaan. Dit gebeurt ongelooflijk snel, Ze dienen een productie van duizenden prints per dag halen.
