Jaque
Terwijl ik op een eindeloos vertraagde vlucht naar Bahia Pinas zat te wachten was ik getuige van een groepje Amerikaanse toeristen die naar Bocas gingen vliegen voor een 'once in your lifetime adventure'. Bocas del Torre is het Ibiza van Panama. Party eiland voor wie vooral jong wil zijn. Dat klopte niet geheel met het profiel van de groep die hier zenuwachtig stond te doen. Nee, ze waren op van de zenuwen en controleerden hun bezittingen zo vaak dat ik de neiging had om, even als ze niet keken, een tas wat verder onder de banken te schoppen. Ze raakten ook helemaal overstuur van de drugshonden met hun begeleiders die hier de hele tijd rondsnuffelden. Vooral als die honden wat langer aan een hunner tassen bleven ruiken en je kon zien dat er een lekker hapje in moest zitten. De betreffende Amerikaanse schaamde zich dan zichtbaar. Moet je ook maar geen lekkere dingen van het ontbijtbuffet meesmokkelen. Maar het leukste was de reisleider. Hij had zoveel Zen in zijn genen dat je er je handen welhaast van ging vouwen uit eerbied. Hij beoefende de kunst van totale onverschilligheid met zoveel genot en overgave dat hij ook hier midden in de hal met gesloten ogen in een meditatiezit had kunnen plaatsnemen met hetzelfde effect. Zijn antwoorden op hun vragen werden met zoveel geduld, en nietszeggendheid, gebracht dat de vragensteller zich weer snel en nederig terugtrok in stille deemoedigheid zonder overigens meer te weten dan voor de vraag. "Ja, deze vlucht was vertraagd, nee, ze werden niet speciaal verdacht van het smokkelen van drugs, nee, er was hier geen grotere kans op een tsunami dan in Miami, en ja, ze kwamen waarschijnlijk wel in het goede vliegtuig terecht al had je hier geen gates, en nee, er was geen malaria op Bocas, wel veel muggen overigens, en ja je kunt het water uit de kraan drinken maar ze verkopen ook water in flessen." Pas toen de groep door de veiligheidscontrole ging en hij achter aansloot zag ik hem, heel licht, zuchten. Hij moet al jaren geleden verlicht zijn geraakt.
Eindelijk werd ik ook naar mijn vliegtuig geroepen. Hetzelfde toestel als de twee vorige vluchten. Ik zag dat ik de enige was met een geel Pinas label aan mijn tas. De anderen vlogen waarschijnlijk naar een andere bestemming. Panama heeft enorm veel tropische 'bounty'-eilanden, dat heb ik inmiddels vanuit de lucht kunnen constateren. Toen we gingen dalen zag ik dat het toestel over Bahia Pinas heen vloog en in Jaque ging landen. Daar wilde ik eigenlijk naar toe maar kon geen vlucht krijgen. Het ligt acht kilometer verder. Toen toch maar, na enige discussie of dat wel mocht, in Jaque uitgestapt. Om een cliché te gebruiken, Jaque is het einde van de wereld. Verder in Panama kun je niet komen en de volgende stop is een niet erg veilig deel van Columbia. Het ziet er ook helemaal uit als een wanhopige poging van de mensheid om een plek die eigenlijk niet bewoonbaar is, waar echt niets is, tot een thuis te maken. Het is het afvoerputje voor veel Columbiaanse vluchtelingen die het geweld in hun land niet meer aankonden. Die hier aangeklopt hebben en er mogen wonen. Je kunt vluchtelingen ook niet terugsturen natuurlijk! Er is hier geen werk, zoals gezegd er is niets dus doen ze niet veel meer dan heel veel kinderen op de wereld zetten heb ik gezien en het enige waar hier geen gebrek aan is zijn dranklokalen. Ik telde er al meer dan twintig en dan reken ik alleen die bars die een naam dragen. Er zijn er nog meer maar waar het verschil tussen huiskamer en café maar moeilijk vast te stellen is. Ze verkopen wel overal, waarschijnlijk een gebod van hogerhand, Miller Light. Een veredeld soort paardenpis van een hele lichte soort.
De enige westerse medereiziger is een al behoorlijk oud uitziende Canadees van 54 die geen Spaans spreekt en zijn Engels is ook belabberd. Ik meende een Duits accent te horen maar verder dan "Am Canadian" kwam hij niet. Al in het vliegtuig vroeg hij aan mij, bij het zien van mijn camera, wat ik in godsnaam hier ging doen, er valt toch niets te fotograferen. Toen ik zei dat 'het niets fotograferen' een van mijn favoriete bezigheden is zag ik hem concluderen dat er steekje los moest zijn aan die Hollander. Aan hem is zeker een steekje los. Hij was een wandelaar zei hij, hij liep om te lopen. Helemaal in paniek raakte hij toen we bij aankomst in Jaque eerst mee moesten om ons te melden bij de politiepost. Dat kwam hem niet goed uit. Het was een heel eind lopen en de wandelaar hijgde als een paard. Moest ook geregeld stoppen om even bij te komen. Maar mijnheer had geluk dat ik er bij was. Want ik moest zeggen wat ik kwam doen, of ik toerist was en waar ik dacht te gaan slapen. De antwoorden waren blijkbaar goed en ik mocht blijven. Aan hem vroegen ze niets want ze namen aan dat wij bij elkaar hoorden. Eenmaal uit het zicht van de politiepost begon hij meteen aan zijn wandeltocht. Het plan was om helemaal naar de andere kant te lopen, dwars door de Darien naar de Caribische kust. Dat gaat niet lukken heb ik gelezen.
De slaapplek die ik opgegeven had bestaat niet meer maar heb een oude, wat vervallen geel geschilderde lodge gevonden waar ik het rijk voor mij alleen heb. Het ding ligt recht aan zee. Een mooie plek.
