Blue Eye and Gjirokastër: Twelve Years Later
Blue Eye (Syri i Kaltër). The name alone sounds mystical, almost fairy-tale-like. Twelve years ago, there was only a dilapidated sign by the road bearing the words "Tourist Attraction", a bumpy dirt path, and an old woman by the water who asked for one euro. Why? Yes, why indeed. Now the entrance is 50 cents (deflation!). There’s a wide road, a big parking lot, hotels, restaurants, a campground, even a little tourist train. The march of progress. You have to walk to the Eye now, or take that tourist train (no way). The Blue Eye itself is as beautiful as ever, a deep, emerald-green spring in the middle of a lush green valley.Then it was on to Gjirokastër, which has become a hotspot. Gone are the deserted streets and the ghostly castle. The stones underfoot are still worn smooth, the streets still turn into endless steps, and the Ottoman houses still perch atop one another, each harking back to a different era. Inside the castle, all those cannons are still there, along with that one solitary tank. And cats, hundreds of cats. They certainly don’t mind being petted. The atmosphere, however, has changed. There are design hotels with vintage carpets, rooftop terraces serving cocktails, and plenty of restaurants and bars where a chair is pulled out for you the moment you walk by. Jazz drifts from a loudspeaker. Pizza is everywhere. But the old men still sit on the same bench, staring at nothing, talking to each other or themselves. There really are more old men here than anywhere else in the world. And the Dutch are here too — you hear our mother tongue everywhere. I have nothing against the Dutch language, but if it starts drowning out Albanian, something’s up. Has it been in the papers or something?
Blue Eye and Gjirokastër: Twelve Years Later
Blue Eye, In het Albanees: Syri i Kaltër. Klinkt mystiek, bijna sprookjesachtig. Twaalf jaar geleden een aftands bord langs de weg met Tourist Attraction, een hobbelig zandpad en bij het water een oud vrouwtje dat om een euro vroeg. Waarom? Ja, waarom eigenlijk. Nu entree 50 cent (deflatie!), een brede weg, groot parkeerterrein, hotels, restaurants, een camping en een toeristen treintje. De vaart der volkeren. Je moet nu wel naar het oog lopen. Of dat treintje, no way. Het blauwe oog was nog even mooi. Een diepe, smaragdgroene bron midden in een dichte, groene vallei. Dan onderweg naar Gjirokaster. Gjirokastër is een hotspot geworden. Weg zijn de verlaten straten en het spookachtige kasteel. De stenen zijn nog steeds glad, de straten vol trappen, de Ottomaanse huizen over elkaar heen gebouwd en uit iedere tijd. In het kasteel nog steeds al die kanonnen en die ene tank. En poezen, honderden poezen. Aaien geen bezwaar. De sfeer is veranderd. Er zijn designhotels met vintage tapijten, rooftopterrassen met cocktails, en heel veel restaurants en bars waar je bij het langslopen al een stoel aangeschoven krijgt. Er klinkt jazz uit een luidspreker. Pizza is overal. Maar de oude mannen zitten nog steeds op hetzelfde bankje, turend naar niets, in gesprek met elkaar of zichzelf. Er zijn hier echt meer oude mannen dan waar ook ter wereld. Ook Nederlanders, je hoort het overal, je moerstaal. Ik heb niets tegen het Nederlands maar als ze het Albanees gaan overstemmen is er iets aan de hand. Heeft het in de krant gestaan?
