Supalayat
Hier in Mandalay heb ik gedroomd. Van Supayalat, de laatste koningin van Birma, waarover ik gelezen had in een museum.. Zij was de belangrijkste vrouw van koning Thibaw, de eerste koningin genoemd. De Gin drinkende monarch die de twijfelachtige eer heeft Birma verkwanselt te hebben aan de Britten was een mietje eerste klas. Maar de belangrijkste vrouw van de overleden koning Mindon, een groot vorst, had slechts dochters maar wel de touwtjes in handen. Zij arrangeerde het zo dat haar oudste dochter Supayalat trouwde met Thibaw. En die werd door de oude dame naar voren geschoven als nieuwe koning. Zijn achtenveertig broers hadden het nakijken. En werden, meteen na haar aantreden, door Supayalat in de plomp gegooid met een steen om hun nek. Uit concurrentie overwegingen. Ook nog zo'n vijfendertig neven en zussen viel hetzelfde lot ten deel. Verdronken. Vloeide er tenminste geen koninklijk bloed. Die Supayalat was een bitch, dominant en mooi. Thibaw was eigenlijk monnik van roeping. Hij had meer gemediteerd dan voor prins geleerd. En daar ging hij mee door na zijn aantreden. Het watje had toch niets te vertellen. Supayalat was de Queen Victoria van Birma. Ze was er zelfs eerder want ze begon aan haar job in 1878. De koning had grotendeels huisarrest gekregen van zijn vrouw en als er een een vrouw langer als een paar seconden naar Thibaw keek betekende dat meteen een nat pak en over en uit voor de betreffende dame. Waar niemand op gerekend had, en als laatste wel de koningin moeder, was dat Supayalat en Thibaw hartstochtelijk verliefd werden op elkaar en een passionele relatie kregen met vier prinsessen als gevolg. Daar had je weinig aan, aan prinsessen, maar dat interesseerde Supayalat geen moer omdat tegen die tijd toch duidelijk werd dat er geen opvolger van Thibaw nodig zou zijn. Supayalat streek namelijk de Britten, die al het zuidelijk deel van Birma bezet hielden, zo zeer tegen de haren in dat die maar een onschuldig disagreement nodig hadden om een oorlog tegen de koning te beginnen en hem in zeer korte tijd te verslaan. De enige die nog verzet boot was Supayalat en ze schijnt onverschrokken op de uitkijk te hebben gestaan toen de Britten het koninklijk paleis beschoten. Het was snel gedaan met de macht van de koninklijke familie en de weg om al het teak te kappen lag voor de Britten open. Vandaag ben ik in dat paleis gaan kijken en er hingen ook wat foto's van Supayalat en haar koning. Ik was onder de indruk. En de rest van de dag zag ik hele hordes Supayalats voorbij fietsen in het straatbeeld van Mandalay. Vandaar dat dromen natuurlijk. Het was een droom waarin ik een heroïsche rol speelde in het leven van Supayalat. Het is lang geleden dat ik zo'n heldenrol droom had. Als kind droomde ik mezelf vaak tot wereldleider, redder van het Russische volk, doelman van het Nederlands Elftal of zanger in een bandje met John en Paul en George in het begeleidende orkestje. Mijn rol in die droom is niet echt het vermelden waard als wel een zeer realistisch moment in die droom waar ik nog de hele dag aan moet denken. Ik kwam bij Supayalat op audiëntie, mijn medailles voor goed gedrag ophalen, en moest van het protocol zo ongeveer languit gaan liggen voor haar troon. Ze kwam van die troon af en gaf mij een hartstochtelijk tongzoen die ik nu nog kan proeven. Het was zo levensecht dat ik er wakker van werd en daarmee het sprookje uitblies. Maar die kus bleef hangen. En sinds de droom ruik ik ook steeds sandelwood. Ik ga maar eens opzoeken wat dat kan betekenen.
Supayalat en haar gevolg werden door de Britten in ballingschap naar Ratnagiri, in de buurt van Goa, gestuurd en de koning heeft zijn geliefde Birma nooit meer teruggezien. Wat hij nog het meest miste in India was de vereerde witte olifant die in het paleis in Mandalay woonde. Hij was erg op het dier gesteld. Iedereen hield van deze goedzak. Het verhaal ging dat het beest verzot was op moedermelk en iedere dag stonden er tientallen zogende vrouwen voor de poort om hun melk aan het beest te geven. Ze ontblootte hun borsten en het beest dronk. Hij stierf kort na het gedwongen vertrek van de koning. Supayalat mocht uiteindelijk wel terug naar Birma maar toen was haar volk haar al vergeten. Ze sleet haar oude dag in een rijtjeshuis in Rangoon. De Britten hebben alles gedaan om de geschiedenis van de Birmanen uit te gummen maar wat er van de tijd voor de kolonisatie bekend is is dat Birma toen geen honger of armoede kende, de meeste mensen konden lezen en schrijven en als je grond voor bewerking nodig had nam je gewoon een ongebruikt stuk. Men vond de mensen achterlijk omdat ze geen of nauwelijks gebruikmaakten van de natuurlijke rijkdommen van het land. Maar het is natuurlijk zo dat ze die anders nog gehad hadden. Nu, is alles van waarde naar Engeland verscheept en daarvan is heel weinig teruggekomen. Leeggeroofd en tot armoe gebracht. En als er nog iets over was hebben de militairen dat nu zeker veilig op buitenlandse bankrekeningen staan. Voor het geval dat ze weggejaagd worden. Dat zal wel niet meer door Aung San Suu Kuy gebeuren want gisteren hoorde ik van een Birmese vrouw, die een groot reisbureau had in Yangon, dat de machthebbers Suu Kuy veilig opgeborgen hebben in een psychiatrische inrichting. Er is al heel lang niets meer van haar vernomen. En deze dame had vrij goede bronnen in het huis waar ze huisarrest heeft. Ik ontmoette haar op het straatterras van het Nylon Café. Een hippe tent in Mandalay, dat wil zeggen dat het woord punk hier veelvuldig op T-shirts geprint is. Ik besefte dat dat ook ongeveer de tijd is dat het hier achterloopt. Dertig jaar zit er inmiddels tussen de punk rage in Europa en dit jaar. Ik zat net te kiezen tussen een Rainbow Icecream, een Durian Ice Cream of een Frappocino toen deze dame me aansprak en zei dat het toch echt de Lassi moest worden. De beste van Mandalay. Ze had gelijk. Het was er druk in dat café. Daardoor ook vrij veel bedelaars die hun graantje mee kwamen pikken. Een blinde vrouw liep aan de overkant van de weg voorbij, zag mij en wenkte om een aalmoes. Knap toch? Ik gaf haar maar 50 Kyatt voor de moeite. Had ik niet moeten doen want na vijf minuten waren al mijn 50 Kyatt biljetten op en moest ik aan de honderdjes beginnen. Ik zag ook dat ik nodig weer aan het bier moet. Een mooi handgeschilderd bord nodigt mij uit over te stappen op Spirulina Bier. You stay forever young!
