Toor

Toor

Als zesjarig wit meisje woonde Koti in Rhodesië, het huidige Zimbabwe. Daar woonde een Sangoma, een profeet, een voorspeller. Die zwarte man was wijd en zijd bekend om zijn toorkunst. Hij verdiende een aardig centje bij met zijn tovenarij. Koti hielp hem daarbij. Veel blanke toeristen uit Zuid Afrika en Rhodesië kwamen naar hem toe om hun toekomst te laten voorspellen. Om bij hem te komen werden die mensen met een gammel busje opgehaald waar Koti altijd voorin meereed. Op de lange rit naar de 'profeet' moest zij goed opletten wat de mensen allemaal vertelden en dat daarna aan de man doorgeven. Die wist dan allerlei dingen over de toeristen waardoor zijn voorspellingen heel geloofwaardig klonken. Want de toekomst staat vast maar het verleden is onzeker wilde Koti maar zeggen en de toorkunst is volksverlakkerij. Met deze anekdote zette Koti haar vermanende woorden kracht bij.


We gaven een afscheidsetentje in Darling met Ivy en Sari de zwarte actrices die Madeleine regisseerde voor een stuk op het festival in september. Koti en haar dochter Tasha werkten voor de organisatie van het festival en waren ook aanwezig samen met Anna de zwarte assistente van Pieter Dirk Uyts de acteur die Darling op de kaart gezet heeft. Het gesprek was gekomen op geloof en op de vele bijwerkingen van het geloof waaronder de zwarte magie en de voorspellers. Koti haar missie is het met hand en tand bestrijden van het bijgeloof. Sari, Ivy en Anna zijn het helemaal met haar eens dat het allemaal onzin is maar ondertussen geloven ze heilig in de priesters, dominees, tovenaars en profeten. Geloven is overleven in de zwarte wijken waar de armoede de werkeloosheid, de mishandelingen en de drank en drugs de harde dagelijkse werkelijkheid zijn. Makkelijk praten voor Koti en Tasha, en wij natuurlijk, vanuit de veilige, comfortabele witte enclaves met de mooi en goedkoop bijgehouden tuinen en de slecht betaalde zwarte hulpjes die het leven prettig maken. Maar deze vrouwen hebben dochters die mishandeld worden door hun mannen, zonen zonder werk die aan de drank zijn en de godganselijke dag stoned op de bank liggen, kleinkinderen die verwaarloosd worden of al heel jong aan de drugs zijn en voortdurend bij hen gedropt worden. Een verleden wat ondanks de apartheid beter leek dan de inktzwarte toekomst. Probeer dan maar eens te overleven zonder Toor.