Rumtek Monastry
Sikkim, een onvrijwillige Indiase deelstaat die slechts weinig van het nieuwe moederland overgenomen heeft, stelde me geen moment teleur. Overal waar je keek zag je de heilige berg Kanghenjunga majestueus uittornen boven de toch niet misselijk hoge heuvels van het grandioos groene dwergstaatje. Heilig waren ook de meeste dorpjes en stadjes omdat er in de loop der eeuwen overal wel een wijze lama voorbijgekomen was die een klooster of stupa had opgericht. Op sommige plekken waren drie lama’s elkaar tegengekomen en had de hele streek een mystieke verhevenheid meegekregen. In de hoofdstad Gangtok leefde nog een wijze lama, of liever een dakini. Het was een vrouw namelijk. Ik ging bij haar op bezoek.
Khandro was de meest fragiele, kleinste vrouw met de krachtigste ogen die ik ooit had ontmoet. Ze moest al zeker tachtig zijn. Ze had alle wijsheid van de grootste lama's van de tweede helft van de vorige eeuw in zich verzameld. En dat kon je zien. Ze zat volkomen zichzelf te wezen in een tempelkamer van een onwerkelijke schoonheid. Overal waar je keek was het volmaakt. Honderden boeddha's, prachtige tanka’s, foto’s van hoge lama's, foto’s van haar geliefde Tibet, foto’s van haar geliefden. Natuurlijk ontbraken ook de onvermijdelijke yakboterlampjes niet. Een duidelijke incarnatie van een lama die te hooghartig was geweest in zijn laatste leven, schreed nu op vier poten door de kamer en was in zijn huidige kattenleven weer in dezelfde fout vervallen. Deze kamer was heilig, en heilig was alles wat zich in deze ruimte thuis voelde. Daar mochten ik en mijn metgezel een paar minuten deel van uit maken.
Khandro sprak geen Engels. Terwijl er een vertaalmonnik gezocht werd, was het vooral heel mooi stil. Een prachtig uitgesproken ‘whereyoufrom’ werd op ons antwoord ‘fromholland’ gevolgd door een lachje van herkenning en een holletje naar de provisiekast waar een doos notenkoek-en-dadels gehaald werd waaruit wij iets lekkers mochten kiezen. Nederlanders moeten hier hoog in de Himalaya’s eens een snoepdozenindruk gemaakt hebben. De monnik vertaalde zacht en vol alle mooi gesproken woorden. Niet veel later stond ik buiten en kreeg ik nog een laatste bewijs van de goedheid? van deze vrouw toen ze in de deuropening een verloren filmrolletje aanreikte. De late middagzon gaf haar een aureool van lieve schoonheid.
Dat was op de laatste dag van het bezoek aan Sikkim. De laatste van 3 miljoen bochten die we in Sikkim namen, op weg naar een korte doortocht via het echte India naar Bhutan. Dit betekende ook het einde van de prachtige spreuken die in iedere bocht op de bergen geschilderd waren: No Hurry, No Worry; Better Mister Late, Than A Late Mister; Curves In The Road, Not In Your Car; It Could Be Your Last Day, Not Your Last Car;… en dan zonder waarschuwing er plotseling tussendoor: Use Your Condom Only Once!
