Steam and bubbels, just arrived in Iceland
Recht van de luchthaven belandde ik in het warme water van de topattractie van IJsland. Wat dromerig daarvan zag ik daarna heet water en stoom uit de grond spuiten, de aarde borrelen en veel water van rotsen gestort worden. Het kon bijna niet missen. Van een reis door leeg IJsland wordt je melancholisch en laat nu het woord voor melancholie in het Ijslands depurð zijn. Als daar geen hint van depressie inzit dan weet ik het niet meer. In de middeleeuwen sprak men in bijna heel Scandinavië dezelfde taal: het Oudijslands. Tegenwoordig verschilt het IJslands ( íslenska) nogal van de overige Scandinavische talen. Een IJslandse saga vertelt dat IJsland in het jaar 874 gekoloniseerd werd door vikingen uit Noorwegen. De taal kent circa 280.000 sprekers. De taal van IJsland is erg puristisch: er zijn nauwelijks leenwoorden, woorden uit vreemde talen. Dit wordt met name veroorzaakt door de afgelegen ligging van het eiland, waardoor er weinig contact was met omringende talen. Bovendien is in de moderne tijd geprobeerd buitenlandse woorden te weren door IJslandse woorden te bedenken voor vreemde termen. Het Engelse jargon dat andere talen zo kenmerkt ontbreekt in het IJslands grotendeels. Zo is het woord voor ‘telefoon’ in het IJslands sími, een oud woord voor ‘draad’, en heet een ‘computer’ op IJsland tölva (een combinatie van völva, ‘zieneres’, en tala, ‘getal’). Een ‘e-mail’ is tölvupóstur, letterlijk ‘post verstuurd met de zieneres van getallen’. En svefnþjófur (‘slaapdief’) voor wekker. De middeleeuwse saga’s bevatten spannende verhalen over gebeurtenissen op IJsland en Noorwegen in de periode 850-1100. Hier in IJsland werd ik geïnspireerd door die saga’s, al willig mijn schrijfsels daarmee niet vergelijken. Ik vond het grappig dat het belangrijkste verzamelwerk over die saga’s, Moordliederen heet IJsland prikkelt, net als in de vikingtijd, nog steeds de verbeelding.
