The Embera State
En dan het fluistergeheim van de Embera. Officieel zijn er vijf dorpen met totaal 500 Embera indianen en nog zo'n 200 Latino's binnen de grenzen van het park. Maar... er wonen nog veel meer Embera indianen die helemaal niets willen weten van contact met de buitenwereld. Die zelfs geen enkel contact willen met die Embera's die wel met niet-indianen verkeren. Deze ’wilde’ worden vrijwel nooit gezien. In het dorp zijn slechts twee mensen die denken ze gespot te hebben. Midden in de nacht op de rivier peddelend met wilde haren (deze Embera van dit dorp gaan als ongeveer enige luxe allemaal naar de kapper wat goed te zien is), met nog kleding gemaakt uit de boombasten en met top tot teen beschilderde lijven. Een man hier uit dit dorp die misschien wel 95 was is kortgeleden gestorven en die had als jonge man nog een vergadering van dorpshoofden meegemaakt waarin tot afscheiding besloten werd. De Panamese regering zwijgt deze mensen dood maar het moeten er naar schatting van een onderzoek van National Geographic enige honderden zijn. Klinkt allemaal wel lekker spannend. Ik maak het toch weer mee of eigenlijk net niet.
Maar deze Embera vinden dat ze een eigen land hebben, dat ze niets met Panama te maken hebben. Ze willen gewoon zichzelf blijven, hun eigen leven leiden en zeker niet katholiek worden, Dat zijn de indianen in mijn dorp wel allemaal. Al behielden ze nog wel veel van hun eigen traditionele riten. De in het oerwoud ’opgeloste’ Embera claimen eigenlijk de heel staat Choco als hun land. Wat ze dan willen delen met hun broeders, de Waounan Indianen. Ze spreken ook uitsluitend Cacoan, hun taal. In totaal leven er in Panama en Colombia naar schatting nog 8000 Embera’s. Voor de kolonisatie door de Spanjaarden waren dat er waarschijnlijk veel meer. Ze leefden als deels nomadische stammen die leefden van de jacht, het verzamelen van kruiden en de visvangst. Ze waren daarnaast vooral krijger en kunstenaar. Dat laatste stond in hoog aanzien. Destijds lag hun gebied vooral in Colombia maar na die tijd zijn ze naar Panama getrokken waar ze in de ondoordringbare (voor die Spanjaarden althans) oerwouden betrekkelijk goed konden overleven. Maar toen werd het Panamakanaal gegraven en kwam er een nieuwe grens tevoorschijn. Kortom, een vrij kansloze onderneming om een pure Embera te blijven. Oorlogen, mensensmokkel, drugstransporten en guerrilla activiteiten dragen ook niet bij toto een harmonieuze leefstijl. Maar een paar honderd van deze indianen lukt het dus nog steeds om uit de greep van onze wereld te blijven.
De Embera die wel wilden assimileren tot op zekere hoogte werd het enorm moeilijk gemaakt wat in 1983 leidde tot een onafhankelijkheidsoorlog. Ze eisten erkenning als volk van de Embera-Waunan stam, ze adopteerden complexe woonvorm structuren en richtten comités op voor scholing, gezondheid en visrechten. Veel heeft het niet opgeleverd maar ze leven nu wel in schijnbare rust en hebben nog een paar elementen van hun manier van leven kunnen behouden. Maar, zoals overal op deze mooie wereld, zitten te kerken achter hun broek aan om nu eindelijk die broek aan te trekken en de vrouwen worden bijna gedwongen in ieder geval een bh te gaan dragen. Daar hebben deze Emberá in ieder geval gelukkig schijt aan. En ik heb het geluk dat ik hier mag zijn.
